شناسایی حلزون‎های رودخانه دز استان خوزستان و معرفی دو گونه جدید برای ایران

چکیده فون حلزون‎های رودخانه دز دراستان خوزستان طی سال­های 92-1391 مورد بررسی قرار گرفت. مجموعاً تعداد 29 گونه حلزون برای اولین بار از رودخانه دز استان خوزستان شناسایی شد که متعلق به 15 جنس از10 خانواده می­باشد که بر اساس خصوصیات مورفومتری (شکل، اندازه، نقوش روی صدف، اپرکول، دریچه صدف، راستگرد یا چپگرد بودن صدف، محل قرارگیری سوراخ تنفسی، خط میانه پشتی، موکوس و رنگ آن، اندازه بدن، سوهانک، خط کلیه و دستگاه تولیدمثلی) شناسایی شدند. بیشترین و کمترین تنوع گونه­ای در میان حلزون‎های شناسایی شده به ترتیب با 18 و 8 گونه مربوط به ایستگاه­های 4 و 2 از رودخانه دز که به فاصله 82/20 کیلومتر از یکدیگر قرار دارند، است. بزرگترین خانواده از نظر تنوع گونه­ای خانواده Thiaridae با 8 گونه Melanopsispraemorsa، Melanopsis costata، Melanopsis doriae، Melanopsis nodosa، Melanopsis subtingitana، Melanoides pyramis، Melanoides tuberculata و Thiara scabra است. همچنین از بین گونه‎های شناسایی شده مهمترین گونه‎ها از لحاظ پزشکی در انتقال بیماری­های انگلی در انسان و دام گونه‎های Bulinus truncatus و Lymnaea truncatula است. گونه‎های Melanopsis subtingitana, Annandale,1918 و Gyraulus huwaizahensis  نیز برای اولین بار از ایران گزارش می­گردد.